Sự kiện Civilization VII ra mắt đánh dấu một kỷ nguyên mới cho dòng game chiến thuật 4X kinh điển. Tuy nhiên, theo truyền thống, các tựa game Civ thường cần một khoảng thời gian hậu phát hành để được hoàn thiện và nhận được sự đánh giá cao nhất từ cộng đồng. Trong lúc chờ đợi bản Civ VII đạt đến độ chín muồi, có rất nhiều lựa chọn game chiến thuật 4X chất lượng khác mà bạn có thể trải nghiệm, vừa có mức giá phải chăng hơn, vừa mang lại những trải nghiệm độc đáo không kém.
Dưới đây là danh sách 10 tựa game 4X và chiến thuật có thể lấp đầy khoảng trống trong thời gian chờ đợi Civilization VII, đồng thời mở ra những chân trời mới trong thế giới game.
10. Age of Wonders 4
Age of Wonders 4 kết hợp lối chơi chiến thuật 4X sâu sắc, đặc trưng của Civilization, với yếu tố chiến đấu theo lượt mang tính chiến thuật cao, tất cả gói gọn trong một bối cảnh giả tưởng hùng vĩ và đẹp mắt. Điểm nổi bật của trò chơi này chính là sự tự do mà người chơi có được trong việc kiến tạo chủng tộc mình điều khiển và thế giới mình khám phá, đảm bảo mỗi ván chơi đều mang lại một trải nghiệm khác biệt.
Game tích hợp các yếu tố nhập vai, hệ thống tinh thần (morale system) giúp tăng chiều sâu cho các trận chiến, và dĩ nhiên, nhiều cách để giành chiến thắng. Tại thời điểm Civ VII mới ra mắt, Age of Wonders 4 đang có mức giảm giá hấp dẫn trên Steam, biến nó thành một lựa chọn không thể bỏ qua.
9. Civilization V
Điều đặc biệt về series Civilization là công thức của nó dường như không bao giờ lỗi thời. Ngay cả sau 15 năm kể từ khi ra mắt, Civilization V vẫn giữ được sức hấp dẫn như ngày đầu. Và vì trò chơi không quá cũ kỹ, bạn cũng không cần phải thực hiện quá nhiều điều chỉnh phức tạp để chạy nó trên một PC hiện đại.
Trên các diễn đàn internet, luôn có những cuộc tranh luận không ngừng về việc Civ V hay phiên bản kế nhiệm của nó hay hơn. Những người yêu thích Civ V thường ca ngợi phong cách đồ họa chân thực hơn, tính thử thách cao hơn và những thay đổi gameplay ý nghĩa hơn trong các bản mở rộng hậu phát hành.
Bạn cũng có thể cân nhắc Civilization VI, nếu ngân sách cho phép. Mặc dù nhiều người chơi không hài lòng về những thay đổi mà Firaxis đã thực hiện trong phiên bản này, Civ VI có thể là một trong những điểm khởi đầu mượt mà nhất cho những người chơi mới (hãy chờ đợi các đợt giảm giá).
8. Humankind
Humankind có lẽ là đối thủ cạnh tranh trực tiếp nhất cho ngôi vương của Civilization vì nó tuân theo công thức gần như tương tự. Tuy nhiên, game cũng tạo ra sự khác biệt so với các phiên bản Civ gần đây với những thay đổi như hệ thống điểm “danh vọng” (fame score) giới thiệu một điều kiện thắng mới, và một phong cách đồ họa được cho là ưu việt hơn.
Humankind cũng xử lý các yếu tố chiến đấu, phe phái và địa hình theo cách khác biệt so với Civ, mặc dù một lời phàn nàn phổ biến là những thay đổi này làm giảm giá trị chơi lại của game. Có lẽ lý do tốt nhất để thử Humankind là vì nó hiện đang được phát hành miễn phí trên Epic Games Store (trong thời gian Civ VII ra mắt).
7. Old World
Old World là dự án của Soren Johnson, nhà thiết kế chính của Civilization IV trước đây. Về mặt hình ảnh, game trông khá giống một tựa game Civ hiện đại nhưng tạo ra khoảng cách đáng kể với hệ thống triều đại (character-driven dynasty) độc đáo của mình. Việc quản lý đơn vị gia đình bạn chiếm một phần lớn trong trò chơi, cũng như việc đối phó với những hậu quả khi các thành viên gia đình không hoàn hảo của bạn cuối cùng nắm quyền.
Một điểm khác biệt quan trọng khác là trò chơi xử lý các “lệnh” (orders) như một nguồn tài nguyên được sử dụng để di chuyển các đơn vị, thay vì giới hạn mỗi đơn vị ở một số lượng di chuyển cố định mỗi lượt. Nhiều người coi Old World vượt trội hơn Civ VI, đặc biệt là những ai thích kết hợp chiến lược với một chút yếu tố kể chuyện tự nhiên.
6. Battle of Polytopia
Nếu bạn thích ý tưởng của Civ hoặc một số game phức tạp hơn trong danh sách này nhưng cảm thấy mình không có đủ thời gian để cam kết với một chiến dịch dài hơi, Battle of Polytopia có thể chính là thứ bạn đang tìm kiếm. Trò chơi kết hợp chiến lược 4X với phong cách đồ họa khối đơn giản nhưng cuốn hút và một vòng lặp gameplay ít phức tạp hơn, mang lại trải nghiệm nhanh chóng, giản dị.
Chọn một trong 16 nền văn minh và khám phá, xâm chiếm, canh tác, xây dựng, và nghiên cứu để vươn lên dẫn đầu. Game còn có chế độ nhiều người chơi trực tuyến và bảng xếp hạng cho những người đặc biệt cạnh tranh. Không chỉ có mức giá cực kỳ phải chăng, trò chơi còn có sẵn trên iPhone, iPad, Android và thậm chí cả Switch.
5. Stellaris
Stellaris thực sự phức tạp và sâu sắc hơn nhiều so với việc chỉ là “Civilization trong không gian”, nhưng đó cũng là một cách tốt để giới thiệu về nó. Nếu bạn từng muốn đưa công thức 4X lên các vì sao, đây chính là tựa game dành cho bạn. Khám phá một vũ trụ khổng lồ được tạo ngẫu nhiên, nơi bạn có thể kể những câu chuyện độc đáo của riêng mình, làm chủ các cơ chế sâu rộng và chơi theo bất kỳ cách nào bạn muốn.
Thiết kế đế chế của bạn để định nghĩa đạo đức và triết lý của phe bạn, đồng thời sáng tạo với chủng tộc, môi trường sống ưa thích hoặc cách bạn du hành qua không gian. Tuy nhiên, cần lưu ý: Stellaris là một trò chơi nổi tiếng phức tạp và sẽ không “cầm tay chỉ việc” cho bạn. Nhưng những công cụ mà bạn được trao để tạo ra nền văn minh của riêng mình và tự vươn lên cũng khiến nó trở thành một trong những trò chơi đáng giá nhất thuộc thể loại này.
4. Endless Legend
Endless Legend đã ra mắt khá lâu, từ năm 2014 (và đúng vậy, phần tiếp theo đang được phát triển). Mặc dù vậy, trò chơi này vẫn được cộng đồng 4X tôn vinh là một trong những ví dụ xuất sắc nhất thuộc thể loại của nó. Game nổi bật với khả năng cho phép bạn tạo ra các phe phái của riêng mình (ngay cả khi sử dụng các phe phái hiện có làm khuôn mẫu) đồng thời tích hợp các nhiệm vụ và yếu tố cốt truyện vào lối chơi.
Những nhiệm vụ này mang đến cho bạn một lý do khác để khám phá bản đồ ngoài những yếu tố 4X thông thường và cung cấp một lộ trình chiến thắng khác biệt so với các game cùng thời. Các thành phố trông đặc biệt ấn tượng, trải rộng khắp bản đồ khi bạn thêm các quận mới. Là một trò chơi 16 năm tuổi, nó có giá rất phải chăng (và thường xuyên được giảm giá).
Bạn cũng có thể cân nhắc Endless Space 2, được mô tả là một “space opera chiến lược” và cũng đến từ cùng nhà phát triển.
3. Crusader Kings III
Nếu ngoại giao là phần bạn yêu thích nhất trong Civ, bạn nên thử Crusader Kings III. Trò chơi có thể mang cảm giác giống như một “trình mô phỏng menu” hơn là một ván cờ Risk kỹ thuật số, nhưng có rất nhiều điều đáng để yêu thích ở đây, điều đã mang lại cho trò chơi danh tiếng được giới phê bình đánh giá cao.
Khía cạnh thú vị nhất của trò chơi là sự khẳng định rằng “cái chết chỉ là khởi đầu”, một sự thừa nhận về tầm quan trọng tối cao của huyết thống bạn. Trò chơi trao cho bạn một lượng tự do đáng kinh ngạc để mắc bao nhiêu lỗi ngớ ngẩn tùy thích, và nó rất dễ tiếp cận vì phần lớn lối chơi diễn ra dưới dạng một loạt các gợi ý nguyên nhân-kết quả.
2. Europa Universalis IV
Civilization có vẻ quá dễ đối với bạn? Bạn có muốn thử một cái gì đó phức tạp hơn, nơi bạn sẽ cần nhiều lần thất bại để cảm thấy mình thực sự hiểu những gì mình đang làm? Bạn có phải là người yêu thích sự chính xác lịch sử?
Hãy đến với Europa Universalis IV, một trò chơi cho phép bạn chỉ huy bất kỳ quốc gia nào trên Trái Đất trong thời kỳ trung cổ. Điều hướng các sự kiện lịch sử, tiến bộ công nghệ và ranh giới mong manh giữa chiến tranh và hòa bình. Trong khi Civ giống như một trò chơi cờ bàn, Europa Universalis lại giống một hộp cát (sandbox) hoặc một trình mô phỏng lịch sử hơn. Không có điều kiện thắng, chỉ có rất nhiều hệ thống để bạn khám phá và tương tác.
1. Freeciv
Nếu bạn thực sự muốn thỏa mãn “cơn nghiện” Civ, bạn có thể làm điều đó theo hình thức thuần túy nhất, hoàn toàn miễn phí. Dự án Freeciv là một phiên bản mã nguồn mở được duy trì tích cực, tái tạo lại trò chơi đã bắt đầu tất cả, hoàn chỉnh với chế độ nhiều người chơi trực tuyến và vô số tùy chọn để thiết lập các trò chơi tùy chỉnh.
Tốt nhất, bạn có thể chơi ngay bây giờ trong trình duyệt của mình tại Freeciv-web. Trò chơi bao gồm nhiều bộ quy tắc cổ điển, cài đặt độ khó AI và khả năng thiết lập các trò chơi LongTurn với những người khác (nơi bạn chơi một lượt mỗi ngày).
Giao diện game Freeciv được chơi trực tiếp trên trình duyệt web, thể hiện một trận đấu chiến thuật theo lượt đang diễn ra.
Cuối cùng, tôi muốn giới thiệu thêm Dorfromantik, một trò chơi trông rất giống Civilization nhưng lại có lối chơi hoàn toàn khác. Đây là một game xây dựng thành phố đơn giản với các yếu tố chiến lược, và là một trong những trò chơi tuyệt vời để thư giãn.
Với danh sách đa dạng từ những tựa game kinh điển vượt thời gian cho đến những trải nghiệm chiến thuật không gian sâu sắc, hay thậm chí là các lựa chọn miễn phí và casual, bạn chắc chắn sẽ tìm thấy một “người bạn đồng hành” lý tưởng để thỏa mãn đam mê chiến thuật trong lúc chờ đợi Civilization VII phát triển đến đỉnh cao.
Hãy chia sẻ tựa game chiến thuật 4X yêu thích của bạn hoặc những game mà bạn đang trải nghiệm trong phần bình luận bên dưới!
